domenica 30 marzo 2008

Perché un Blog par Foioi?

Ciao a Tüch!!

Foioi u rapresenta la montagna e un po al simbol dal me amur par al Tesin e la Valmagia. A som da Cavergno, un paesin all'imbocco dala Val Bavona e dala Val Lavizzara. A som cresut in mez ai montagn e gho pasaat i me estaa a fa al bagn in dal fium, a cerca mirtilli e fung, a pesca e in settembre ... a na a cascia!

E la cascia à la fo propi e sopratut in Val Foioi. Al sentee u va via da Faed in Val Bavona e la baita lé piazzada a circa 2100 m d'altezza. La salida lé da almeno 3 ore e ... per una bona gamba. La Val Foioi lé una zona che lé restada molto selvatiga. A ghe doma sentee da camos e da casciadoo. Ogni tant u sa malédis bé l'ente türistic o la protezion civil che i vegn mia su a fa fora un po i sentee. Ma bon, a ga pensom nun (tra soci e parent) a tegnal un po in ordin. Almeno a sem sicur che la zone la resta tranquila.

Al "sentee" come o gia dii, u partis da Faed e per un toc u va dre al rii da Foioi. le po al riaa che u ghera provocat una frana disastrosa al 31 d'agost 1992 con 2 morts e la distruzion da 13 cascin. Adess a ghe un grad ripar contro i fran dadré dal paes.
Dopo circa 25 minut a sa riva in "Boca d'Val". Po al sentee u gira a sinistra e a comincia la vera salida con la stupenda "scalinada" mesa a post recentement. Una scritta molto conosuda lé scolpida sulla roccia e la dis:

"IO GIUSEPPE ZAN ZANINI DI CAVEG FECE LA STRADA PER PASARE LE BESTIE BOVINE FINO SUL ALPE LANO 1833 +"

La vista sula pianura agricola et alluvial dala Bavona, sui frazion da Fontalada, Faed, Bolla e Sonlert lé magnifica al prim toc dal sentee. Spécialment quando a sa riva al "Prèl", un riaa da traversa tacad a una corda e metendo ben i pee in dai scalit scavadi in dala rocia. Un volo lé sconsigliato!! Dal Prèl, la vista su sonlert lé un vero spetacol!!! A circa 2 or da Faed a ghe Foiazzöö. un cort con doma una cascina da casciadoo che lé dré a schurbiaa, ma a ghe un proget per metala a post. A sa dovresa anche taia via un po da piant.



A Foiazzöö a ghé la baita dove la squadra da casciado capitanada dal poro Mario Tonini la sosctava e dormiva tra un'aventura da cascia e un'altra. lé sctaia consctruida tuta a spala, gnianca un volo in elicottero. A ghera fin l'acqua corenta, tirada scià con un tupo da una valanga che praticament la restava con la nev tuta l'esta. Davanti ala baita a ghé un fò con su scrit doo dat: vuna lé quela da quando al me pà le rivant li con la me mama per la prima (e ultima) volta ... la seconda quando mi a som rivat li con la me dona per la prima volta (in dal 2005). A domandi scusa al fo per i cicatris che a ghem fai e al ringrazi per al bel ricordo che u ga lasaa.


E finalment a sa riva ala baita da Foioi. Lé molto picola, poc pusee che 2x2 m. in legn, con du lech a castel. Le picola ma accogliente. Lé staia piazzada in dal 1989 a ma par. Finalment sti pori casciadoo i go pu avut bisogn da montaa una tenda per podee dormi.

A sem a la fin da questa rapida carrelada introduttiva sul sentee che porta ala nosa baita da Foioi. A ga né un altro che va fin a l'alp da Foioi, ma al presenti un'altra volta. In di prosim "puntadi" a va presenti anchge puse in détail sta montagna e la cascia che a ga fem.


Ecco in poc parol perché un blog su Foioi. Podev presentaa e discüt da una region, la so natura, la so storia e la passion dai gen qu'i ga viv!

Vista dala baita da Foioi, in direzion dala Val Calneggia


4 commenti:

Tin-Tin ha detto...

Besctia balin, e chi che l'avresa mai pensat che un dì a ga serat stai ancha un blog completament dedicaat a Fuioi! A ta ringrazi per par vegom dai la posibilità da ves al prim a scriv su chesto blog! Un onor! Sicurament anca al papà e al zio i sarà content! Magari ti podresi agiung una rubrica sui vari esperienz e aventur da cascia che a ghi fai su pai crest! Tra l'altro ancha al damiano u saresa sicurament content da podee scriv in dialet su par chesto blog...la Marika la ga un problema con al computer e quindi al so mia se l'ha vist al messac d'auguri par la Nicole...fa poi atenzion a pubblicizaa trop la baita vist che la domanda da costruzion l'è a mo mia staia valutada dal comun...Tanti cari salut all'Elodie e al Matteo da par di zii da Coi, Mirko e Giada

Foioi ha detto...

ciao bruder,

si a go mandat l'indirizzi anche al damiano e al lorenzo, che dal libano magari u ga voi da vede roba sul Tesin. Per la baita oramai lé in prescrizion, ma ocio che i commenti ié visibi alors se ti dise che la domanda lé in cors ...

in ogni caso ciara che a metero stori da cascia, risciando che magari a salta fo polemic, ..vedrem se quaidut u metera fora commenti vedendo foto da camos mort ...

ciao zii da coi, matteo u va saluda, adess u mangia, dopo vegh piangiud per mezz'ora ...

Turian ha detto...

uetti Flavio, inanzitütt scüsa par la cuntaminaziun dal tò blog cul dialètt dala feruvia...
eee devi amett che avec avuu l'unuur da nà in dala mitica e praticament legendaria val da Foioi l'é stai propri emuziunaant... dopu se un dì a ma sa meritaruu un bel camöss da Foioi l'é un'altra sctoria... par ul mumeent ma bascta e avanza cugnöss ul sentee...
Quindi grazie ammò e scperi a prest!!... finì ul sentee o tajà giö un qui fò da foïazöö...?
salutoni alla Elodie e al pupin!!
Turian

Unknown ha detto...

Ma varda un po' cosa ma capita da trovaa, a som dré a cercaa informazion süla Bavona e a borli deent in sto sit ueb fantasctic. Complimenti pai lavoor sül sentee che saress tropp pecat se i spariss con tütt i scforz che i vari Zanzanini i fa da'n quai secol!! Auguri pal Matteo! Ciao